Srpski dobrovoljci u 1. Svjetskom ratu sa prostora BiH, podaci traže se,

U Banja Luci se već tradicionalno svake godine na Aranđelovdan, to jest 21. 11. obilježava dan ulaska Srpske vojske u Banja Luku 1918. godine, a u organizaciji Odbora za njegovanje tradicije oslobodilačkih ratova Republike Srpske i Srbije 1912-1918. godine.

Tako je i ove godine bilo je te je Služenjem parastosa poginulim srpskim borcima Prvog svetskog rata u banjalučkom hramu Hrista Spasitelja i održavanjem prigodnog umjetničkog programa, obilježen dan ulaska Srpske vojske u Banja Luku 1918. godine, uz prisustvo, između ostalih i ministara Vulina iz Vlade Srbije  Savanovića iz Vlade RS.

Dan prije na groblju Sveti Pantelija u Banja Luci na spomenik Veleizdajničkom procesu položen je vijenac svim poginulim, umrlim i stradalim u svim otadžbinskim ratovima. Vijenac je položio Pero Princip, potomak Gavrila Principa a prisutno je bilo  nekoliko potomaka srpskih dobrovoljaca među kojima su bili predsednik republičkog Udruženja Vladimir Ševarika, Nebojša Kuštrinović, Luka Medar..., dok je na Akademiji u prostorijama ANU RS-a bilo  puno više zvanica čiji su preci bili u ko zna čijoj vojsci, ali to sada nije tema. Sa suzom u oku čika Pero je položio vijenac na spomenik žrtvama Veleizdajničkog procesa u Banjaluci. Nakon polaganja vijenca reče, velika mu je čast da kao predstavnik Udruženja potomaka i poštovalaca, ratnih dobrovoljaca 1912-1918.godine, i kao potomak Gavrila Prinicpa, položi vijenac svim poginulim, umrlim i stradalim u svim otadžbinskim ratovima, a posebno ovde na spomeniku veleizdajničkom procesu.

U jedinicama Srpske vojske u Prvom svjetskom ratu, sa puškom u ruci, za slobodu, borilo se preko dvadeset i pet hiljada dobrovoljaca sa naših prostora. Oni su stvarali slobodu u kojoj i danas živimo ispisujući najsvjetlije stranice Srpske istorije. Za samo 46 dana, Sprska Armija je probila Solunski front, porazila Bugare, da bi ubrzo izbila na obale Drine Save i Dunava. Srbija je tako oslobođena već polovinom oktobra mjeseca a na vapaje za pomoć, na osnovu odluke tadašnje Vlade Srbije, jedan bataljon je upućen preko Drine, pa su tako polovinom novembra oslobođeni Sarajevu, Foči i Višegradu, od 21 novembra jedinice Srpske vojske pod komandom majora Dragoljuba Bajalovića ušle u Banja Luku,  čime je okončan Prvi svjetski rat i ropstvo na ovim prosotrima - priča Vladimir Ševarika, predsednik republičkog Udruženja potomaka i poštovalaca srpskih boraca u oslobodilačkim ratovima od 1912. do 1918. godine.

Pošto sam preko sredstava informisanja čuo izjavu i poziv gospodina Nebojše Kuštrinovića da na polaganje vijenca dođu potomci i poštovaoci oslobodilaca i ja sam prisustvovao jer sam prema relevantnim podacima kojima raspolažem jedan od potomaka tih junaka. Naime, srpski solunski dobrovoljci  su iz porodice Duvnjak iz Donjeg Malovana kod Kupresa bili rođeni brat moga djeda Bože Jefto Duvnjak sin Riste, te Pero Duvnjak (1897-1970) sin Đuke, Marko Duvnjak (1898-1980) sin Todora,  Božo Duvnjak (1895-1968) sin Luke. Jedan dio njih je od srpskog kralja kao nagradu dobio zemlju u Slavoniji, selo Brezovica i to  8 jutara zemlje i 0,5 jutara za plac i tamo odselio 1923. godine. Ne dugo žijveli su u miru i sreći, ali ne leži vraže, tokom 2. Svetskog rata to jest 14.06.1941. godine Pavelićeve vlasti su protjerale sve srpske dobrovoljce iz Hrvatske. Tako su i Duvnjaci preko Županje, Osijeka došli u bosansko selo Brezovo Polje, a iz njega u selo Međaši kod Bijeljine, nakon čega ih opet Pavelićevi domobrani protjeruju u Srbiju u selo Badovinci, nakon toga 1942. godine odlaze u okolinu Vršca gde su ostali do 1944. godine i dolaska Crvene armije, a početkom 1945. godine se vraćaju u Brezovicu (Izvor Knjiga dr.Kosta Duvnjak, hronika Kupreškog sela Donji Malovan). U proteklom ratu potomci srpskih dobrovoljaca su početkom 1991. godine protjerani i nisu se više ni vratili, uglavnom su u okolini Novog Sada, a u Hrvatskoj ih je ostalo vrlo malo, uglavnom oni koji su bili u tzv. miješanim brakovima.

U jedinicama Srpske vojske u Prvom svjetskom ratu, a puškom u ruci, za slobodu, borilo se preko dvadeset i pet hiljada dobrovoljaca sa naših prostora a o mnogima ne postoje skoro nikakvi podaci. U razgovoru sa rukovodiocima republičkog Udruženja potomaka i poštovalaca srpskih boraca u oslobodilačkim ratovima od 1912. do 1918. godine, zamoljeni smo da dostavimo relevantne podatke o srpskim dobrovoljcima, našim precima koji su oslobodili Banja Luku kako bi se formirala relevantna baza podataka sa imenima, prezimenima godinom rođenja i slično.

S tim u vezi ovom prilikom pozivamo sve potomke srpskih dobrovoljaca da nam dostava podatke o svojim precima koji su bili na srpski dobrovoljci, sa što više generalijskih podataka, ime, prezime, ime oca, godina rođenja, godina smrti... može na Malovan. net ili na facebook inboks, Kako bi iste proslijedili u Udruženje.